Cơ sở pháp lý khi giải quyết tranh chấp hợp đồng

• Bộ luật Dân sự 2015;
• Luật Thương mại năm 2005;
• Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
• Luật trọng tài thương mại năm 2010;
• Nghị định 22/2017/NĐ-CP về hoà giải thương mại.
• Các văn bản pháp luật chuyên ngành liên quan đến hợp đồng giữa các bên có thỏa thuận nội dung liên quan;
• Các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có liên quan đến thỏa thuận trong hợp đồng và một bên trong hợp đồng có yếu tố nước ngoài mang quốc tịch là thành viên của các điều ước quốc tế đó.

Các quan hệ hợp đồng thường xảy ra tranh chấp

• Tranh chấp hợp đồng giữa cá nhân với cá nhân;
• Tranh chấp hợp đồng giữa cá nhân với doanh nghiệp, thương nhân, tổ chức
• Tranh chấp hợp đồng giữa doanh nghiệp, thương nhân, tổ chức với nhau.

Một số mâu thuẫn thường gặp dẫn đến tranh chấp hợp đồng

• Chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng: chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán hoặc không thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo thỏa thuận;
• Chậm thực hiện nghĩa vụ giao hàng, không thực hiện giao hàng, chậm thực hiện nghĩa vụ phải thực hiện sau khi đã nhận thanh toán hoặc cam kết;
• Giao hàng không đúng số lượng, chất lượng, thời hạn như thỏa thuận;
• Giao dịch vụ không đúng như chất lượng, thời gian thỏa thuận;
• Một bên trong hợp đồng không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng;
• Đòi bồi thường thiệt hại, đòi trả chi phí vi phạm theo hợp đồng;
• Không thực hiện hợp đồng, không có năng lực để thực hiện hợp đồng theo đúng thỏa thuận;
• Có dấu hiệu lừa đối, không trung thực phía còn lại của hợp đồng;
• Vi phạm nghĩa vụ bảo hành, bảo trì sản phẩm, dịch vụ;
• Vi phạm nghãi vụ liên quan đến tài sản dùng làm biện pháp đảm bảo thực hiện hợp đồng;
• Hợp đồng vị vô hiệu do trái quy định của pháp luật,…

Các hình thức giải quyết tranh chấp hợp đồng

Tuỳ thuộc vào từng điều kiện hoàn cảnh mà các bên tiến hành lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp phù hợp. Theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành, các hình thức giải quyết tranh chấp trong hoạt động kinh doanh thương mại hiện nay bao gồm:

Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua thương lượng

• Đây là phương thức truyền thống và lâu đời nhất, là biện pháp đầu tiên, nếu không thoả thuận với nhau được thì mới phải dùng biện pháp khác.
• Các bên tự nguyện bàn bạc, thỏa thuận, tự dàn xếp, tháo gỡ những bất đồng phát sinh để loại bỏ tranh chấp mà không cần có sự trợ giúp hay phán quyết của bất kỳ bên thứ ba nào.
• Hình thức giải quyết đơn giản, bảo vệ được bí mật kinh doanh, tăng cường sự hiểu biết, không tốn kém, không bị ràng buộc bởi bất kỳ 1 thủ tục pháp lý nào.
• Tuy nhiên, kết quả thương lượng không được đảm bảo bằng cưỡng chế nhà nước mà phụ thuộc vào sự tự nguyện thi hành của các bên, đòi hỏi các bên phải có thiện chí

Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua hoà giải

• Hòa giải là hình thức giải quyết tranh chấp giữa các bên do một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân được các bên thỏa thuận chọn làm trung gian hoà giải.
• Đặc trưng của hòa giải là sử dụng bên thứ 3 làm trung gian hoà giải. Bên thứ ba phải có uy tín với 2 bên, có kinh nghiệm, kiến thức về lĩnh vực hoà giải. Có biện pháp, phương pháp, cách thức hoà giải.Người trung gian hoà giải chỉ là ng hỗ trợ, giúp đỡ cho các bên trong việc tìm ra giải pháp tốt nhất để giải quyết tranh chấp.
• Các bên trong hoà giải không chịu sự chi phối của bất kỳ của bất kỳ 1 trình tự tố tụng pháp luật nào. Thủ tục hoà giải do các bên có tranh chấp tự quyết định, được tiến hành đơn giản, linh hoạt, nhanh chóng và đỡ tốn kém thời gian, tiền bạc.
• Kết quả hoà giải không bắt buộc các bên phải thực hiện, mà phụ thuộc sự tự nguyện.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Toà án

• Toà án là hình thức giải quyết tranh chấp do cơ quan tài phán nhà nước thực hiện nhân danh quyền lực nhà nước, được tiến hành theo trình tự, thủ tục nghiêm ngặt, chặt chẽ của pháp luật tố tụng.
• Kết quả của quá trình tố tụng là toà án đưa ra bản án có giá trị pháp lý bắt buộc với các bên đương sự. Nếu các đương sự không tự nguyện thi hành thì sẽ được bảo đảm thi hành bằng sức mạnh cưỡng chế nhà nước.
• Giải quyết tranh chấp thương mại tại toà phải tuân thủ các thủ tục nghiêm ngặt do luật tố tụng quy định và có thể phải trải qua nhiều giai đoạn xét xử như: sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Trọng tài thương mại

Trọng tài thương mại quốc tế là phương thức ngày càng phổ biến trong giải quyết tranh chấp hợp đồng có yếu tố nước ngoài. Các quy định về nội dung và thủ tục giải quyết tranh chấp bằng hình thức trọng tài được thực hiện dựa trên thỏa thuận của các bên, và tính khả thi của phán quyết trọng tài phụ thuộc phần lớn vào pháp luật nơi giải quyết tranh chấp và nơi thi hành phán quyết trọng tài.